"Het beste wat je kunt worden is jezelf"
Stephen Covey
De 7 Gewoonten
Sinds 2010 werkt Atlantis met de 7 gewoonten van Stephen Covey. In zijn boek De 7 eigenschappen van effectief leiderschap beschrijft hij dat succesvolle mensen bepaalde gewoonten hebben die iedereen kan ontwikkelen. Dit idee is zo universeel dat het is uitgewerkt voor kinderen, tieners, gezinnen en als pedagogische lijn voor basisscholen: The Leader in Me (TLIM).
Met de 7 Gewoonten leren kinderen verantwoordelijkheid nemen, problemen oplossen, samenwerken en doelgericht werken. Ze leren zelf de juiste keuzes te maken, niet alleen nu en in het voortgezet onderwijs, maar ook in de rest van hun leven. De 7 Gewoonten passen bij elke leeftijd, elke school en elke cultuur. Wereldwijd werken mensen van 4 tot 100 jaar ermee, van New York tot Hong Kong en van Appelscha tot Amersfoort.
Atlantis was de eerste school in Nederland die deze methode voor kinderen introduceerde. Wereldwijd werken meer dan 1.500 scholen met TLIM. In het verleden won Atlantis de Jos van Kemenade-award voor dit programma en in april 2016 werd de school als eerste in Europa erkend als Lighthouse-school. Samen met het IPC-curriculum heeft Atlantis met het 7 Gewoonten programma een uniek lesaanbod in Nederland ontwikkeld.
Een kind kan zich pas goed ontwikkelen als het zich gezien, gewaardeerd en veilig voelt. Daarom vormen de 7 Gewoonten het fundament van ons pedagogisch klimaat. Aan het begin van het schooljaar werken we vanuit de eerste drie gewoonten aan een groepsmissie: wat voor groep willen we zijn en hoe gaan we met elkaar om? In alle groepen bedenken de kinderen samen groepsregels waar ze zich aan willen houden. Deze worden benadrukt bij de start en halverwege het schooljaar via een Big Rock Challenge: welke doelen hebben we gesteld en halen we deze? Zo leren kinderen dat regels nodig zijn om goed samen te werken.
De leerlijn van de 7 Gewoonten beschrijft wat kinderen, passend bij hun ontwikkelingsfase, kunnen leren in het omgaan met zichzelf en met anderen. Daarnaast hanteren we op Atlantis een gedragsprotocol om structureel pesten te voorkomen. Twee keer per jaar meten we de sociale ontwikkeling van leerlingen met het programma Kindbegrip.
Centraal in ons onderwijs staan de begrippen relatie, competentie en autonomie. Dit betekent dat wij als team aandacht hebben voor:
- de behoefte van elk kind aan een goede relatie met volwassenen en andere kinderen
- de behoefte om zich competent te voelen: “Ik kan het”
- de behoefte aan autonomie: “Ik kan en mag zelf keuzes maken”
De 7 Gewoonten sluiten hier naadloos bij aan en bieden daarnaast een stevige basis voor de 21e-eeuwse vaardigheden. Zo ontwikkelen kinderen bij Atlantis hoofd, hart en handen. Het bijhouden van hun voortgang in een portfolio maakt een belangrijk deel uit van hun ontwikkeling naar effectief persoonlijk leiderschap.
Wat zijn de 7 Gewoonten van Atlantis?
De 7 Gewoonten van Atlantis:
1. Wees proactief – Je maakt je eigen keuzes
Je kunt niet altijd kiezen wat er op je afkomt, maar wel hoe je ermee omgaat. Bij deze gewoonte leren kinderen initiatief te nemen en verantwoordelijkheid te dragen voor hun keuzes. Als iets fout gaat kijken ze wat ze zelf kunnen doen in plaats van iemand anders de schuld te geven. Zo krijgen ze steeds meer regie over hun eigen leven.
2. Begin met het einddoel voor ogen – Maak een plan
Kinderen leren niet zomaar ergens aan te beginnen, maar eerst na te denken over wat ze willen bereiken. Gewoonte 2 gaat over plannen en gestructureerd werken. Zo worden leerlingen stap voor stap zelfstandiger.
3. Belangrijke zaken eerst – Eerst werken, dan spelen
Kinderen leren prioriteiten te stellen en hun tijd goed te plannen. Zo zorgen ze ervoor dat de belangrijke dingen zoals schoolwerk, sport of het verzorgen van huisdieren gedaan worden, voordat ze gaan spelen of ontspannen.
4. Denk win-win – Zoeken naar voordeel voor iedereen
Bij conflicten of verschillen van mening leren kinderen oplossingen te zoeken die voor iedereen werken. Gewoonte 4 gaat over samenwerken en samen succesvol zijn, door te denken in mogelijkheden in plaats van problemen.
5. Eerst begrijpen en dan begrepen worden – Luister voordat je praat
Empathisch luisteren is de sleutel tot goede relaties. Bij deze gewoonte leren kinderen eerst oprecht te luisteren naar anderen, voordat ze hun eigen mening delen. Zo ontstaan vaak betere en nieuwe oplossingen.
6. Creëer synergie – Samen is beter
Samenwerken levert meer op dan alles alleen doen. Gewoonte 6 leert kinderen elkaars sterke kanten te zien en te gebruiken, zowel op school als bij sport of andere activiteiten. Samen komen we tot betere resultaten.
7. Houd de zaag scherp – Zorg goed voor jezelf
Kinderen leren dat goed voor jezelf zorgen essentieel is om alles te kunnen doen wat ze willen. Als je moe of uitgeput bent lukt bijna niets goed. Gewoonte 7 benadrukt het belang van balans tussen leren, spelen, rusten en bewegen.
Boom van de 7 Gewoonten
Bij Atlantis werken we van groep 1 t/m 8 met hetzelfde symbool: de Boom van de 7 gewoonten. De gewoonten staan niet zomaar op een rij, de volgorde is belangrijk.
Het begint bij jezelf: de basis van de boom, de wortels (gewoonten 1, 2 en 3). Daarna komt het samenwerken en oog hebben voor de ander, zodat je samen meer bereikt: de stam en bladeren van de boom (gewoonten 4, 5 en 6). Tot slot is het belangrijk dat je goed voor jezelf zorgt: de zaag scherp houden, dat is de top van de boom (gewoonte 7).
Zo zien kinderen hoe alle gewoonten samenhangen en leren ze stap voor stap groeien, zowel individueel als samen met anderen.
Verder lezen?
U leest meer over de 7 gewoonten op Atlantis in de schoolgids. Meer algemene informatie vindt u op: www.theleaderinme.org en www.Leraar24.nl.